Vaandel van de Mijnendienst, foto: NIMH

Ontstaan Mijnendienst

De Mijnendienst is ontstaan in 1907, met als kerntaak het mijnenvrij houden van de zee, de kustwateren en de havenmondingen. Zeemijnen zijn vooral in de Tweede Wereldoorlog gebruikt, maar ook nu nog gebruiken landen in oorlog of terroristen zeemijnen. Ze zijn relatief goedkoop en kunnen veel schade aanrichten.

Abraham Crijnssen

Hr.Ms. Abraham Crijnssen werd op 27 mei 1937 officieel in dienst gesteld en was vanaf 2 november dat jaar actief in Oost-Indische wateren.

De stalen mijnenveger kon ook als mijnenlegger gebruikt worden. Contactmijnen konden vanaf het schip te water gelaten worden. De mijnen verankerden zichzelf op de bodem, de mijnbol bleef aan een staalkabel onder het zeeoppervlak drijven. Zodra een ander schip tegen de bol aan voer explodeerde deze.

Mijnenvegen

De mijnen werden met een veegtuig (ook wel het A-tuig genoemd) geruimd. Tussen twee mijnenvegers werd een staalkabel gesleept met messen om de verankering kabels van de mijnen door te snijden. De mijnen die dan boven kwamen drijven werden met geweren of een mitrailleur lek geschoten of tot ontploffing gebracht.

Oropesatuig

In 1942 werd het A-tuig vervangen door het Oropesatuig. Deze bestond uit een veegkabel van staaldraad met aan het einde een torpedovormige drijver. Onder de drijver hing een scheerbord dat de veegreep op de gewenste diepte hield. Dicht achter het schip werd een zogenaamde vlieger aan het begin van de veegreep vastgemaakt, deze trok de kabel opzij om een bepaalde veegbreedte te krijgen. Aan het einde van de veegreep zat een zwaar mes, hier werd de ankerkabel van de mijn mee doorgesneden.

Van voor naar achter Hr.Ms. Abraham Crijnssen (1937-1961), Hr.Ms. Eland Dubois (1937-1942), Hr.Ms. Jan van Amstel (1937-1942) en Hr.Ms. Pieter de Bitter (1937-1942)

Jan van Amstelklasse

De Crijnssen was één van de negen mijnenvegers van de Jan van Amstelklasse. De schepen werden gebouwd om de Nederlandse kustwateren en de wateren van Nederlands-Indië veilig te maken en te houden. Oorspronkelijk zou de klasse uit twaalf schepen bestaan, maar drie schepen werden nog gebouwd toen Nederland capituleerden en werden nooit meer afgemaakt.